Creissoun(-d'Islando)
Rorippa islandica
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cresson d'Islande.
Descripcioun :Lou creissoun-d'islando es uno planto naneto que souvènt rebalo au sòu e que trachis en ribo de lau, mueio e riéusset d'auto mountagno. Aquesto planto raro douno d'èr au creissoun-de-palun que se retrovo mai bas en plano. Se n'en destrìo pamens qu'a la baso de si fueio e li valvo dóu fru mai primo. De tout biais vènon pas i mémis estànci .
Usanço :Poudèn pensa que, coume lis àutris espèci dóu gènre Rorippa, lou creissoun-d'Islando es uno planto manjadisso. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Lau
- Estang
- Mueio
- Riéusset
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Rorippa islandica (Oeder ex Gunnerus) Borbás, 1900
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )